Từ ngày còn nhỏ, mỗi người chúng ta đều được nghe, được học cũng câu chuyện cổ tích. Và sự tích quả dưa hấu để lại dấu ấn sâu đậm nhất với mỗi lứa học sinh bởi những ý nghĩa ẩn sâu trong đó. Câu chuyện kể về sự cố gắng không ngừng của chàng hoàng tử Mai An Tiêm để vượt qua được khó khăn và xây dựng cuộc sống gia đình đầy đủ và ấm no. Bài học về sự cố gắng thông qua câu chuyện được thể hiện đơn giản nhưng để lại ấn tượng sâu đậm trong lòng độc giả.

• Ý nghĩa truyện cổ tích cây tre trăm đốt - Chia sẻ cùng các bạn nhỏ
• Ý nghĩa và bài học rút ra từ chuyện cô bé quàng khăn đỏ
• Giải thích câu tục ngữ ăn quả nhớ kẻ trồng cây

Tóm tắt câu chuyện sự tích quả dưa hấu

Trước khi tìm hiểu ý nghĩa sâu xa của sự tích, hãy cùng theo dõi tóm tắt ngắn gọn câu chuyện về chàng trai Mai An Tiêm đầy nghị lực. Chàng hoàng tử đó đã là động lực, là nguồn gốc tạo lên những thế hệ người Việt cần cù, vượt lên trên hoàn cảnh để phát triển và sinh tồn.

Hoàng tử Mai An Tiêm là người con được vua Hùng thứ 18 hết mực yêu thương. Chàng hội tủ đầy đủ những đức tính tốt đẹp của con người: thông minh và rất mực chăm chỉ, giàu lòng yêu thương. Tuy nhiên chàng lại khá chính trực, không thích xu nịnh.

Trong một buổi yến tiệc, nhà vua cho ban thưởng của ngon vật lạ cho Mai An Tiêm nhưng chàng không nhận mà đáp lại rằng “ Của biếu là của lo, của cho là của nợ”. Câu nói của chàng đã khiến vua cha rất giận và ra lệnh đày người con mà ông yêu thương ra đảo hoang. Chàng ra đi mà không được mang theo bất cứ thứ gì ngoài con dao cùn. 

Sự tích dưa hấu - câu chuyện gắn liền với tuổi thơ mỗi người Việt

Cuộc sống trên đảo của vợ chồng hoàng tử rất vất vả nhưng vẫn tràn đầy tình yêu thương và tinh thần lạc quan. Một ngày nọ, chàng đem trồng những hạt giống do đàn chim để lại với niềm hy vọng tràn đầy. Trong tình cảnh khó khăn như vậy, vườn cây lạ chính là hy vọng, là tương lai của cả gia đình.

Sau vài tháng chăm sóc, một thức quả ngọt ngào mọng nước là sự đền đáp cho sự chăm chỉ và công sức của vợ chồng Mai An Tiêm. Chàng đặt tên cho thức quả là dưa hấu và đổi lấy gạo và muối cho cả gia đình.

Vua cha rất ngạc nhiên về tinh thần của con mình và hạ lệnh cho chàng trở về. Mai An Tiêm đem những hạt giống về đất liền và chỉ dạy muôn dân cách trồng. Từ đó, dưa hấu trở thành loại quả không thể thiếu trong những ngày lễ Tết của dân tộc với ý nghĩa của sự chăm chỉ, vượt lên số phận.

Bài học về sự cố gắng qua sự tích quả dưa hấu

Sự tích quả dưa hấu với nhân vật đơn giản và tình tiết dễ hiểu nhưng lại mang đến thông điệp sâu sắc với mỗi người. Là một chàng hoàng tử được vua cha rất yêu thương nhưng khi đối diện với nghịch cảnh Mai An Tiêm thể hiện được tinh thần chăm chỉ và cần cù. 

Mai An Tiêm vượt lên nghịch cảnh với sự cố gắng không ngừng

Sự cố gắng của chàng trước nhất thể hiện trong việc trồng và chăm sóc thức quả lạ. Khi nhìn thấy đàn chim đang ăn một loại quả lạ, chàng đã ngồi chờ đợi đến khi chim bay đi để tích cóp những hạt giống đầu tiên. Việc làm này lặp đi lặp lại qua nhiều ngày cho đến khi vườn cây đã được phủ xanh.

Trên đảo hoang thiếu thốn mọi thứ, Mai An Tiêm và vợ chăm chỉ vườn quả lạ với sự lạc quan và cố gắng không ngừng. Và đền đáp lại sự kiên trì ấy là thức quả thơm ngon mọng nước mang tên dưa hấu. Mai An Tiêm cố gắng thay đổi và cải thiện cuộc sống khi tìm cách trao đổi dưa hấu với thương nhân để đổi lấy những thực phẩm cần thiết. 

Thông điệp về sự cố gắng được thể hiện đầy tinh tế và ý nghĩa qua sự tích

Câu chuyện về sự coi trọng nguồn gốc, gia đình từ Mai An Tiêm

Không dừng lại ở việc có cuộc sống tốt hơn trên đảo, Mai An Tiêm cũng không ngừng tìm kiếm cơ hội trở lại đất liền dù là mong manh. Nỗi nhớ quê hương, mong muốn giúp dân nghèo có thêm trái ngọt chàng đã ra sức tìm mọi cách để được trở về. 

Chàng cố gắng thả những quả dưa hấu khắc tên mình với hy vọng vua cha một ngày có thể thấy được và cho phép chàng quay về. Cuối cùng, sự cố gắng ấy đã được đền đáp khi vua cha rất cảm động về tinh thần không chịu khuất phục của chàng hoàng tử.

Chàng không những không giận vua cha mà luôn một lòng hướng về nơi ấy. Điều này cho thấy ý nghĩa của sự hiếu nghĩa mà mỗi người con Việt nên có trong cuộc sống. Dù bạn có ra sao, cha mẹ vẫn luôn là điều thiêng liêng, sự trân trọng bạn nhất định phải hướng đến.

Có thể thấy, sự tích quả dưa hấu ẩn tàng bài học về sự cố gắng không ngừng và mang tới thông điệp dù trong hoàn cảnh khó khăn đến mấy, chỉ cần không ngừng nỗ lực thì điều tốt đẹp rồi sẽ đến. Không những vậy, sự tích quả dưa hấu còn mang đến cho bạn đọc nhiều hơn thế với những chi tiết chuyện đầy tinh tế. Câu nói “ Của biếu là của lo, của cho là của nợ” thể hiện được sự thành thực của Mai An Tiêm dù rằng đã làm phật lòng vua cha. Thời gian và sự cố gắng của chàng đã khiến vua Hùng hiểu được dụng ý thực sự của người con thông minh. Hành động mang hạt giống và dạy người dân cách trồng và chăm sóc dưa hấu mang ý nghĩa về sự sẻ chia và bao dung.

Sự tích quả dưa hấu và những bài học đắt giá

Không phải ngẫu nhiên mà sự tích quả dưa hấu xuất hiện trong lời kể của các bà các mẹ, trong cuốn sách giáo khoa với sự giảng giải tận tình của thầy cô. Ẩn tàng trong đó là những bài học đúc kết đầy tâm huyết của cha ông. Những thông điệp ấy thể hiện được truyền thống tốt đẹp và lâu đời của dân tộc Việt Nam. Mai An Tiêm đã gieo vào tâm trí chúng ta những hạt giống tốt đẹp về bài học làm người đến nay vẫn còn nguyên giá trị. Thế hệ trẻ cần không ngừng cố gắng để duy trì và phát huy những truyền thống, những giá trị tốt đẹp của cha ông đi trước.